بررسی مزایا و معایب کشت علوفه هیدروپونیک

بررسی مزایا و معایب کشت علوفه هیدروپونیک: مزایا و معایب کشت علوفه هیدروپونیک : برای داشتن علوفه ای تازه و سبز محدودیت­هایی نظیر کمبود آب، کاهش دسترسی به زمین مورد نیاز برای کشت موجود می­باشد. اما با کشت علوفه به روش هیدروپونیک تمامی این محدودیت­ها از بین رفته است و کشت این محصول در سال­های اخیر با همین شیوه هیدروپونیک می­باشد.

تمامی افراد می­توانند در تمامی فصول سال و با کمترین استفاده از زمین و آب و با استفاده از روش هیدروپونیک موفق به تولید علوفه تازه و سبز شوند. سابقه کشت علوفه هیدروپونیک به هزاران سال قبل یعنی به زمان هخامنشیان برمیگردد.

در آن زمان سبزه­های عید به روش هیدروپونیک سبز می­شدند اما با گذشت زمان این روش فراموش شد تا اینکه حدود 50 سال پیش در اروپا و 15 سال پیش در ایران مورد استفاده قرار گرفت. تولید علوفه به روش هیدروپونیک سبب از بین رفتن بسیاری از نگرانی­ها اعم از زیست محیطی، کمبود آب و کاهش زمین­های زراعی شده است.

خواص علوفه هیدروپونیک

خواص علوفه هیدروپونیک به نحوی است که در غالب جوانه زده یا علف تازه موجود نمی­باشد. مقدار بسیار زیادی از نشاسته دانه که سبب اسیدی شدن در معده می­شود، با جوانه زدن از بین می­رود و این یکی از مهمترین دلایلی است که علوفه هیدروپونیک را برای دام مناسب کرده است.

زیرا این عمل از التهاب رود دام جلوگیری می­کند. علوفه هیدروپونیک حاوی مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و قند می­باشد و بسیار قابل هضم بوده و بصورت علوفه سبز در بذر جوانه زده شده یافت می­شود. دام­هایی که از علوفه هیدروپونیک تغذیه می­کنند به مراتب دارای شیر بیشتر و سطح چربی شیر بیشتری می­باشند

فواید علوفه هیدروپونیک

1. مصرف آب کمتر
2. زمان رشد کمتر
3. کاهش نیروی کار
4. افزایش سیستم ایمنی دام­ها
5. حذف هزینه برداشت محصول
6. ارزش غذایی بالاتر علوفه هیدروپونیک نسبت به علوفه خشک
7. حفظ محیط زیست و مراتع
8. احتیاج به فضای کمتر برای تولید علوفه هیدروپونیک نسبت به تولید علوفه به روش سنتی

از مهم ترین دلایل کشت علوفه هیدروپونیک، حفظ محیط زیست و مراتع می­باشد. زیرا در صورت خشکیدن زمین و از بین رفتن مراتع، سیلاب­ها به وجود می­­آیند و سفره­های زیرزمینی در اثر جذب نشدن باران در زمین مراتع خشک به تدریج از بین می­روند

ارزش غذایی علوفه هیدروپونیک

ویتامین C موجود در علوفه هیدروپونیک به مراتب بیشتر از علوفه سنتی می­باشد که این مهم منجر به افزایش سیستم ایمنی بدن دام می­شود. همچنین ویتامین C منجر به هضم راحتتر غذا می­شود و همچنین از التهاب روده گاو جلوگیری می­کند.

التهاب روده گاو یکی از مسائل مهمی است که باید بدان توجه نمود زیرا در صورت بهبود نیافتن منجر به مرگ دام می­شود. ویتامین D موجود در علوفه هیدروپونیک به مراتب بیشتر از علوفه سنتی می­باشد که این مهم منجر به جذب کلسیم بیشتر در بدن دام می­شود و در نهایت از رسوب کردن کلسیم در کلیه و قلب دام­ها جلوگیری می­کند.

سدیم یکی دیگر از املاح موجود در علوفه هیدروپونیک می­باشد که دامداران به منظور هضم راحت­تر غذای دام­ها و دفع بهتر فضولاتشان، این ماده را به شکل محلول در مکمل­های غذایی به همراه علوفه خشک به دام­ها می­دهند.

تغییرات خواص علوفه هیدروپونیک

تغذیه دام با استفاده از غلات صورت می­گیرد که غلات یک منبع سرشار از مواد معدنی با درصد فراوانی نشاسته می­باشد. از آنجایی که با تغییر و تبدیل دانه به علف تمامی مواد معدنی و ترکیبات شیمیایی آن نیز دچار تغییر می­شوند. در مدتی که عمل جوانه­زنی اتفاق می­افتد، فعالیت آنزیمی باعث ایجاد تغییر در نشاسته و تبدیل برخی از پروتئین­ها و چربی ­های موجود در دانه می­شود.

به طور معمول تبدیل کردن این ترکیبات به مواد ساده تر می­باشد، بدین صورت کهنشاسته موجود تبدیل به قندهای محلول شده و در بدن حیوانات به صورت توده چربی یافت می­شود.

با مقایسه نتایج مطالعات آزمایشگاهی دانه گندم و علوفه سبز نتیجه می­گیریم که میزان انرژی قابل متابولیسم پس از جوانه زنی برابر با 13.4 میلی گرم بر کیلوگرم ماده خشک و پروتئین خام آن 4/4 %در ماده خشک بوده است. وقتی دانه شرو به رشد کردن می­کند، ارزش پروتئین دانه جو در ماده خشک علوفه سبز از  8 به 5/11 افزایش می یابد.

نشت املاحی مانند اسیدهای آمینه، قندها، یون­های معدنی، اسیدهای آلی و پروتئین­ها هنگامیکه دانه­ها به روش هیدروپونیک خیس می­شوند اتفاق می­افتد. تفاوت­هایی که علوفه­های هیدروپونیک مانند میزان ویتامین C , D بیشتر موجود در آن و میزان نشاسته کمتر به وجود می­آید منجر به بالا رفتن کیفیت غذای دام­های پرواری می­شود. جدول ویتامین ها و مواد مغذی علوفه هیدروپونیک:

• آهن: مقدار آهن موجود در علوفه هیدروپونیک 40% بیشتر از آهن موجود در علوفه خشک می­باشد.
• کربوهیدرات: مقدار کربوهیدرات موجود در علوفه هیدروپونیک 15% بیشتر از کربوهیدرات موجود در علوفه خشک می­باشد.
• سدیم: مقدار سدیم موجود در علوفه هیدروپونیک 69% بیشتر از سدیم موجود در علوفه خشک می­باشد.
• ویتامین آ: مقدار ویتامین آ موجود در علوفه هیدروپونیک 58% بیشتر از ویتامین آ موجود در علوفه خشک می­باشد.
• فسفر: مقدار فسفر موجود در علوفه هیدروپونیک 56% بیشتر از فسفر موجود در علوفه خشک می­باشد.
• پروتئین: مقدار پروتئین موجود در علوفه هیدروپونیک 30% بیشتر از پروتئین موجود در علوفه خشک می­باشد.
• کلسیم : مقدار کلسیم موجود در علوفه هیدروپونیک 34% بیشتر از کلسیم موجود در علوفه خشک می­باشد.
• پتاسیم: مقدار پتاسیم موجود در علوفه هیدروپونیک 80% بیشتر از پتاسیم موجود در علوفه خشک می­باشد.

خواص علوفه هیدروپونیک برای دام:

1. افزایش ارزش غذایی دام
2. مزه شیرین ریشه علوفه دام ها منجر به تحریک اشتها می شوند
3. کاهش هزینه های خوراک
4. کیفیت بالای گوشت دامی در نتیجه­ی کاهش مصرف آنتی بیوتیک ها

محیط­بانان در مناطق حفاظت شده  و در فصول زمستان که احتمال پیدایش علوفه کافی در آن مناطق کم می­باشد، علوفه هیدروپونیک کشت می­کنند و این علوفه را در اختیار حیواناتی همچون گوزن، آهو و بزکوهی قرار می­دهند تا در حفظ و بقای این گونه­های جانوری کمک کرده و در نگهداری و بقای اکوسیستم تلاش خود را کرده باشند.

معایب علوفه هیدروپونیک:

1. علوفه هیدروپونیک غذای منحصر دام نیست.
2. آسیب­پذیر در برابر قطعی برق
3. کپک زدگی بذرها در صورت کم توجهی به رطوبت و دمای هوا
4. عدم اطلاعات کافی اغلب تولیدکنندگان در رابطه با علوفه هیدروپونیک

نکته:  با توجه به مزایا و معایب مطرح شده می­توان مشاهده کرد که مزایای کشت علوفه هیدروپونیک نسبت به معایب آن بسیار بیشتر است بنابراین یادگیری آن در مدت زمان اندکی بهمراه دانش و اصول مهارت، نتایج بسیار خوبی را در پی دارد.

به منظور آموزش در زمینه کشت علوفه هیدروپونیک و بهره­مندی از مشاوره رایگان، تهیه بذر مناسب و تامین تجهیزات علوفه هیدروپونیک مورد نیاز کشت که پیش تر به آن اشاره شده است، می­توان همه روزه با کارشناسان مربوطه تماس حاصل کرد.